ساکنین منطقه کافتر:«تا قبل از خشکسالی سالانه حدود یک هزار تن ماهی کپور از دریاچه صید میشد، زمانی اسکله داشت و شرکت تعاونی صید و صیادی که هنوز سهامداران چشم به راه آب و ماهی هستند؛ اما تنها تابلویی بر جای مانده که از منظر افرادی که قبلا دریاچه را ندیدهاند، فکر میکنند به دیار دیوانگان و مسخ شدگان وارد شدهاند. در حال حاضربا خشک شدن این دریاچهها نه تنها پرندگان مهاجر به این دریاچهها نمیآیند بلکه به پرندگان بومی نیز آسیب فراوان وارد شده است.»
صدای ایرانیان (کمیته محیط زیست)؛ دریاچه کافتر با وسعتی حدود هفت هزار هکتار در مجاورت روستای کافتر در 35 کیلومتری جنوب شهرستان اقلید فارس و در ارتفاع 2300 متری از سطح دریا قرار داد. بعد از دریاچه پریشان دومین دریاچه آب شیرین این استان و در حوزه آبریز سیوند است.
دریاچه کافتر حدود 25 میلیون متر مکعب حجم و مساحتی حدود 46 کیلومتر مربع دارد. طول آن حدود 24 کیلومتر و عرض آن حداکثر 4.5 کیلومتر است. در عمیقترین بخش آن در پیش از خشکسالی سالهای اخیر و در زمان پرآبی، دارای عمق 5/3 متر بود. پوشش دریاچه از گیاهان باتلاقی و نی بوده است.
این دریاچه در محدود جغرافیاییE5242 تا E5249 و N3032 تا N3035 قرار دارد و علاوه بر آبهایی که از دامنهی کوههای اطراف به آن سرازیر میشد از آب رودخانه شادکام تغذیه میکرد به همین دلیل به دریاچه شادکام هم معروف است.
کافتر در زمان پرآبی یک بانک زیستی از مجموعه متنوع گونههای جانوری و زیستگاه طبیعی پرندگان مهاجر و محل پرورش ماهیهای کپور و آمور بود. وجود چشمهسارها و قنوات متعدد علاوه بر ایجاد مناظر زیبا و دیدنی زمینه مساعدی برای پرورش ماهی قزلآلا فراهم نموده و هر سال میزبان بسیاری پرندگان همچون تنجه، چنگر معمولی فلامینگو، اردک سرحنایی، خوتکا، اردک سرسبز، غاز خاکستری، عقاب دم سفید، پلیکان خاکستری، اردک سرسفید، کفچه نوک، حواصیلها، باکلان و کشیمیان و انواع پرندگان کنار آبزی بود.
علاوه بر پرندگان آبزی، پرندگان کنار آبزی زیادی مثل درنا، کبک، تیهو، عقاب طلایی، شاه باز، دلیجه، جی جاق و کمرکولی زنبور خور کوچک و سبز قبای هندی و 49 گونه پستاندار از جمله پلنگ، قوچ و میش، گربه جنگلی، روباه معمولی و گرگ در کنار زندگی میکردند؛ بنابراین، تالاب کافتر، هر چند در لیست تالابهای بینالمللی نبود اما دست کمی از تالابهای بینالمللی نداشت.
در چند سال گذشته به دنبال بارشهای متعدد مقدار کمی آب در دریاچههای خشک شده استان جمع شد اما نه تنها آبی در دریاچه کافتر جمع نشد بلکه دریاچه وارد هفتمین سال خشکیاش شده است.
برخی از کارشناسان محیط زیست معتقدند «در پانزده سال گذشته به دلیل استفاده بیرویه آب و همچنین توسعه کشاورزی در بالادست خسارات جبران ناپذیری به کافتر وارد شد. خشکسالیهای چند سال اخیر نیز مزدی بر علت شد و باعث خشکی ۱۰۰ درصد دریاچه شده است.»
به گزارش تابناک «هرچند خشکسالی در این سالها تأثیر زیادی بر خشک شدن تالابها داشته است، عدم برنامهریزی برای آب بالادست تالابها و دریاچهها، چشمه و رودخانهها و ساختن سد، بسیاری از تالابهای کشور را کاملا خشک کرده و این عامل در دریاچه کافتر محرز و مبرزتر است. برای حل معضل دریاچه و بازگرداندن حیات به آن، نظر کارشناسان و مسئولین مربوطه این است که باید با مدیریت مصرف آب در حوزه کشاورزی نسبت به احیای دریاچه اقدام کرد. در غیر این صورت در آیندهای نزدیک، استان فارس با خطرات زیادی از جمله ورود کویر روبهرو خواهد شد. حفظ حریم دریاچه از مهمترین اولویتها در زمان خشکسالی است.»
گفته میشود «تا قبل از خشکسالی سالانه حدود یک هزار تن ماهی کپور از دریاچه صید می شد و تا حدود دو سال پیش نیز صید ماهی در این دریاچه به 700 تا 800 تن در سال نیز رسید.»
اما «کافتر نیز طی این سالها کاملا خشک و بسترش به زمین فوتبال تبدیل شد. خشکی دریاچه بر اشتغال بومیان نیز تاثیر گذاشت و بر همین اساس تعاونیهای صید ماهی نیز تعطیل شدند و حالا مهاجرت آشناترین کلمه در آن منطقه است.»
منبع عکس: مهر و همگردی