ترجمه: آدلر رناتا
صدای ایرانیان (کمیته اقلیتهای جنسی وجنسیتی)
بررسی‌ها و مطالعات اخیر حاکی از آن است که زنان عرب در قرون وسطی روابط همجنسگرایانه داشته‌اند. این رفتارها بیش از آنچه که امروز تصور می‌شود مرسوم بوده است. لزبین‌ها در آن دوران، بسیار بیشتر از امروزِ خاورمیانه مورد پذیرش جامعه بوده‌اند. سحر عامل، پژوهشگر عرب در مقاله «همجنسگرایان زن عرب در قرون وسطی؛ زنانی شبیه لزبین»، شواهد قابل تاملی را در این زمینه بازخوانی کرده است.
سحر عامر، استاد مطالعات آسیا و جهان در دانشگاه کارولینای شمالی می‌گوید که نوشته‌های زیادی درارتباط با همجنسگرایی زنان در متون پزشکی قدیمی عرب وجود دارد. این متون – که سابقه آنها به قرن 9 باز می‌گردد- در توصیف این افراد و تمایلاتشان [به طور کلی] اشاره به این موضوع دارند که اعمال این زنان همجنسگرا، «ذاتی» و جزء لاینفک زندگی آنها بوده است.
یوحنا [یکی از پزشکان شهیر عرب] در قرن 9 میلادی در این خصوص گفته است: « زمانی‌که یک “دایه” کرفس، برگ گیاه ملیوت و شکوفه‌های درخت نارنج را می‌خورد [و همزمان به کودکش شیر می‌دهد] بر روی لب‌های فرج –[دستگاه تناسلی]- کودک [دختر] شیرخوارش تاثیر گذاشته و موجب میل وافر -[ تمایل همجنسگرایانه]- در او شده و نهایتا به زندگی آینده او هم منتقل می‌شود.
در ادبیات عرب نمونه‌هایی از زنان که دارای مساحقه [عربی:روابط هم جنسگرایانه دو زن] بوده‌اند را می‌توان پیدا کرد. می‌توان [حداقل] فهرستی از 10 کتاب را در اواخر قرن 10 نام برد که مطالبی در آن درباره [رابطه] دو زن نوشته‌اند. یکی از داستان‌هایی که دارای شهرت بسیاری است، داستان [عشق میان] هند دختر آل نومان، آخرین دختر لاخمید (پادشاه مسیحی قرن 7 م در منطقه حرا) و هند دختر آل خووس مشهور به آل رزقا در یمن واقع در شبه جزیره عربستان است. این دو همواره به دلیل از خودگذشتکی نسبت به هم مورد ستایش شاعران و نویسندگان قرار گرفته‌اند.
همچنین، متون عربی به اروتیسم زنان لزبین اشاره کرده‌اند. به عنوان نمونه شهاب‌الدین احمد تیفاشی، نویسنده تونسی در قرن 13 در توصیف جامعه همجنسگرایان زن عرب چکونگی رفتارهای متفاوت آنها را شرح می‌دهد.
عامر با استفاده از این شواهد «همجنسگرایان زن عرب را که در ادبیات قرون وسطی عرب وجود دارند» توضیح می‌دهد. علاوه بر این، عامر می‌گوید که موقعیت این همجنسگرایان بر خلاف همتبارانشان در قرون وسطی غرب در همان دوره.هستند؛ به عنوان نمونه، همجنسگرایان زن عرب متهم به گناه و جرم نمی‌شدند و هیچ مدرکی دال بر اینکه آنها به این دلیل به مجازات مرگ رسیده باشند وجود ندارد. در واقع همجنسگرایی در جهان ادبی اسلامی قرون وسطی، «موضوعی در خور بحث و سبک زندگی شایسته تقلید محسوب می‌شد.»
عامر همچنین تاکید بر این دارد که متون حقوقی اسلامی بسیار کمی در ارتباط با روابط جنسی دو همجنسگرای زن نوشته شده است. دلیل آن را هم جایگزین و قابل قبول بودن این روابط برای زنان در اجتناب از رابطه جنسی با مردان دیگر و یا همان زنا عنوان کرده‌اند؛به عنوان مثال، یک نویسنده عرب در قرن 14م می‌نویسد:«می‌دانم که همجنسگرایی زنان ضمانتی در برابر رسوایی‌های اجتماعی …[است].»
عامر معتقد است «ما نباید شتابزده مفاهیم [و برداشت‌های] عربی اسلامی از تمایلات جنسی میان دو زن را با مفاهیم مدرن غربی از همجنسگرایی زنان و هویت جنسی یکسان فرض کنیم.» بسیاری از محققان معتقدند دگرجنسگرایی و همجنسگرایی مفاهیم مدرن غربی هستند و تشابهی با سنت قرون وسطی عربی ندارد. با این وجود تحقیقات او نشان می‌دهند که این محققان باید در برخی از برداشت‌های خود در مورد تاریخ اجتماعی جهان اسلام در قرون وسطی تجدید نظر کنند.
نویسنده همچنین در مورد برخی از چالش‌ها و مشکلات انجام پژوهش در این زمینه می‌نویسد. به گفته او هرچند نوشته‌های مختلف و زیادی در زمینه سکسوالیته و اروتیسم در جهان قرون وسطی عرب وجود داشته است اما، امروز دسترسی به آنها بسیار دشوار است. به عنوان نمونه او اشاره می‌کند که برای انجام این تحقیق چگونه مجبور شد تا به کمک یکی از دوستانش یک کپی از یک کتاب نایابی با نام «دایره المعارف لذت» را در قاهره مخفیانه تهیه کند. عامر می‌گوید «ناشران در سطح وسیعی برای اجتناب از سانسور دولت در صفحات این کتاب تصویری از یک درخت قرمز بزرگ قرار داده بودند.»
مقاله «همجنسگرایان زن عرب در قرون وسطی؛ زنانی شبیه لزبین» سحر عامل در مجله تاریخ سکسوالیته شماره 2: 18 (2009) منتشر شده است. «عشق بین زنان در قرون وسطی فرانسه و ادبیات عرب» کتاب دیگر عامر است که به تازگی منتشر شده است.
لینک متن به زبان انگلیسی: http://goo.gl/KATXQ
